Dünya Tiyatro Günü Uluslararası Bildirisi 2004
Tiyatro bütün sanatların babasıdır. Bu, kimsenin karşı çıkamayacağı bir gerçektir ve bu nedenle benim bir ve tek tutkumdur.
Ben her zaman, oyun yazarlarının kendilerini soylu, insani duyguları olan kişiler olarak ayırt ettiklerine inanmışımdır. Böylece onların iletisi insanlara, kendilerini aşmalarına, bozgunlardan ve sömürülmekten kurtulmalarına ve dolayısıyla saygınlık duygusu kazanmalarına yardımcı olurlar. Oyun yazarlarının bu ereğe ulaşmaları ve insanları etkileyebilmeleri için, işlerine tümüyle egemen ve sanatsal anlatım biçemleri üstünde tam bir denetime sahip olmaları gerekmektedir. Yoksa iletileri, rüzgârların esintileriyle dağılacak ve arkada hiçbir iz bırakmayacak, böylece amaca ulaşılamayacaktır. Çünkü her sanat yapıtında, sanatçının iletisi, her zaman, insani adalete, anlatımın olgunlaşmasına ve gerçek olana yöneltilmiştir. Bu nedenle, bu etmenlerden birinin ötekilere baskın çıktığını düşünmek yanlış olur.
Tiyatronun, gereksiz süslemelerden arınmış sağlam yapılar üstüne kurulduğunu, diyalogların kesin, özlü ve gevezelikten uzak olması gerektiğini söylerler. Bu nedenlerle, egosundan kopamayan, bunun sonucu olarak kendini nesnellikle anlatamayan kadın doğasıyla uyuşmadığını da söylerler. Söylerler! Buna yanıtım: Dokuz ay boyunca dölyatağında yeni bir yaşam taşıyabilen kadın, sağlam yapılı ve tutarlı bir oyun da yaratabilir. Bir tek koşulla: Gerçek bir oyun yazarı olmalı.
Şükürler olsun ki Pirandello, Bernard Shaw, Brecht ve daha başkalarıyla başlayan, absurd, reddeden, deneysel - öncü tiyatronun yenileşme dalgalarıyla ilerleyen çağdaş tiyatro, kendini geleneksel biçimlerden kurtararak özgürleşti. Günümüzde artık, bir yazarın geleneksel biçimde yazdığı pek enderdir.
İlk oyunumda ( Women without Masks- Maskesiz Kadınlar), çağdaş oyunlarda çok bilinen oyun içinde oyun yöntemini seçtim. Maskesiz Kadınlar, bir çığlık ve bir soruyla başlıyordu. Çünkü onlarca, dahası belki yüzlerce yıldan beri sözcüklere gebe olduğumu duyumsuyordum. Acaba , boğmaya çalıştığım en içsel kişiliğimin özgürleşmesinin ve sözümü var olmaya doğru yöneltmenin sancıları için zaman mı gelmişti ? Kendi sözüm…tutkum… çocukluğum…çocuğum ! Onun, yakınmalardan ve iç çekişlerinden uzak sesini dinliyorum. Ezilmiş, aşağılanmış bir ses. Yankıları, kuşaktan kuşağa yansılanan bir ses. İnsanlık tarihinde vicdan, zulümlerin ve köleliğin ağır yükünü taşımaktadır.
Ben ruhumun derinliklerinden gelmeyen tek tümceyi bile yazmayı reddettim. Kadın gerçeğini ve kadının verici gücünü anlatmayan tek tümceyi. Bu nedenledir ki kalemimden, zayıflık ve bozgun aktaran tek satır yazmaması için, ayrıca gerçeğin karşısında korkak davrandığımı duyumsarsa bana boyun eğmeyi reddetmesi için ant içmesini istedim. Ondan, kadınlara daha yakınlaşmam ve onların sesi olmak yoluyla, olabildiğince en çok sayıda kadının, benim de paylaştığım yaşamlarını ortaya koyabilmem için bana yardımcı olmasını istedim.
Böylece, zamanla biriken pastan kendimizi kurtararak birbirimizin önünde tüm çıplaklığımızla durmalıyız. İnsani gücümüzü ortaya koymaktan yoksun bırakan olaylar ve durumlar karşısında sesimizi yükseltmeliyiz.
Son olarak tiyatronun, insanoğlunun yolunu aydınlatan bir ışık olduğuna inanıyorum. Seyirciyle bizim aramızda sıcaklık yaratarak organik bir bağ oluşmasını sağlayan bir ışık - yazılı metin veya sahnede oynanan oyunla kurulan iletişim.
Fathia EL ASSAL
Fathia El Assal 120 radyo oyunu ( İlki 1957), televizyon için, en çok izlenen saatlerde ( prime time) gösterilen 57 dizi, hepsi de Mısır’ın önemli tiyatrolarında sahnelenen 6 oyun yazmıştır. ( İlk oyunu, 1969’da yazdığı Seesaw - Tahterevalli). Bunların birçoğu, genelde Mısır toplumunun , özellikle de kadınların toplumsal, dinsel ve politik sorunlarını konu almıştır. Böyle bir oyun olan " The Dumb Woman- Dilsiz Kadın" 2003 yılında Kahire’de sahnelenmiştir.
" The Womb of Life- Yaşamın Dölyatağı " başlıklı, yalnızca kendisinin bir genç kız ve kadın olarak değil, fakat 1943’ten bugüne kadar ülkesinde kadınların içinde bulunduğu olumsuz koşulları, çok açık sözlü ve yürekli bir biçimde anlattığı öz yaşam öyküsünü ( 4 cilt) yazmıştır.
Yaşamına ilişkin bilgiler:
10 yaşındayken okuldan alınmış, günün çok tutucu olan Mısır toplumundaki diğer genç kızların ve kadınların yazgısının acısını o da çekmiş. ( Kızlar için sünnet, erken evlilik). Bir yazar ve politik eylemci olan Abdallah El Touhi’yle evlenen Fathia El Assal, eğitimini sürdürmesi konusunda eşi tarafından desteklenmiş ve yüreklendirilmiştir. Bir yazar olarak yeteneği ve ülkesindeki diğer kadınlara davranışın iyileşmesi için verdiği kararlı savaşım onun yazınsal ve toplumsal alanlarda öne çıkmasına yol açmıştır.
Eşinin politik inançlarını benimsediği için 1982’de tutuklanmış, o günleri anlatan "Prison for Women- Kadınlar Tutukevi"ni yazmıştır. Ulusça övgüyle karşılanan oyun ülke genelinde radyo ve televizyon programlarında bir başvuru kaynağı olarak kullanılmaktadır.
Ünvanları:
Mısırlı Kadın Yazarlar Derneği Başkanı,
İlerici Kadınlar Derneği Başkanı,
Mısırlı Kadın Sinemacılar Birliği Yönetim Kurulu Üyesi.
Konu: Dünya Tiyatro Günü Uluslararası Bildirisi 2004 
